O antixitanismo é unha forma específica de racismo exercido en contra da poboación de etnia xitana. Baséase na superioridade racial, alimentada por unha discriminación histórica que se manifesta a través da violencia, a discriminación e o discurso de odio.

Este odio constrúese sobre unha base de prexuízos e crenzas asimilados como características homoxéneas e comúns. Nesta asimilación participa a representación destas persoas en tódolas esferas públicas (medios de comunicación, espazos políticos, cultura…), que rematan por encarcelalas en prexuízos dos que é moi complexo saír. Son artistas ou delincuentes, traballan en mercadillos ou son persoas analfabetas, e cando non responden a estes prexuízos son consideradas raras avis dignas de estudo.

O antixitanismo limita, condiciona e filtra o presente e o futuro das persoas de orixe romaní. Perpetúa a exclusión e, polo tanto, a vulnerabilidade , dunha poboación que non está sendo dona do seu discurso e que, cando o é, pode facelo só dentro do contexto de persoa xitana.

O ANTIXITANISMO NON ACTÚA SÓ

Cando pensamos no colectivo xitano tendemos a xeneralizar e simplificalo, reducíndoo a un estigma do que non consegue desprenderse. Mesmo cando pensamos nos e nas activistas quedan moitas veces reducidas a persoas xitanas heterosexuais que, dalgunha maneira ou outra, saíronse lixeiramente do tradicionalismo que marca a súa cultura. 

Ser xitana e muller supón estar no punto de mira dunha sociedade que decidiu reducir a súa presenza a ritos pre-matrimoniais, crianza e analfabetismo. Pero, que pasa cando unha muller xitana decide quitarse esa etiqueta? As persoas somos seres de costumes e dificilmente conseguimos cambiar unha idea que nos inculcaron dende a infancia. Por moito que o avance dos tempos nos queira amosar que a muller xitana non se reduce a ese ideario ou que teñen voz e voto para construír a súa identidade, seguimos empeñados en reducir a aquelas que se saen “do normal” a unha incesante lista de “peros”, coma se elas fosen a excepción e a sociedade non-xitana puxese a norma.

As persoas xitanas pertencentes ao colectivo LGTBIQ+ sofren unha situación similar, atadas á invisibilidade e á dobre discriminación. Téndese a pensar que son unha rara excepción e cando se fala dese caso en concreto que parece tan fóra do común convértense en vítimas e heroes á vez, pois romperon as barreiras dunha cultura socialmente construída como patriarcal, anticuada e definitivamente heteronormativa.

O antixitanismo é transversal e por iso a súa loita debe enfocarse dende unha perspectiva interseccional.